بازی شطرنج چیست؟
کیش و مات شطرنج چیست؟ این سوال یکی از مهم ترین سوالاتی است که قبل از بازی شطرنج باید قادر به پاسخگویی آن باشید. بازی شطرنج یکی از بازی های فکری است که از گذشته تاکنون طرفداران بسیاری داشته است. میزان اهمیت و محبوبیت این بازی به حدی است که در سراسر جهان مسابقات بین المللی شطرنج بین کشور مختلف برگزار می‌شود و از آن به عنوان یک ورزش فکری یاد می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است در سراسر جهان از شطرنج بازان به عنوان نوابغ یاد می‌کنند و بسیاری از آنها دارای درجات عالی علمی می‌باشند.
بازی شطرنج دارای قوانین و شرایط مخصوص می‌باشد که این قوانین و روش های بازی در نهایت برنده و بازنده‌ی بازی را مشخص می‌نمایند. و اما یکی از موضوعات مهم در بازی شطرنج اصطلاح کیش و مات می‌باشد. کیش و مات قسمتی از بازی شطرنج است که فرد بازی کننده می‌بایست حتما از مفهوم و نحوه ی اجرای آن با خبر باشند.
ما در این مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم که کیش و مات شطرنج چیست؟ شما عزیزانی که به این بازی علاقه مند هستید در ادامه با ما همراه باشید تا با معنی و مفهوم کیش و مات و نکات مربوط به آن آشنا شوید.
بازی شطرنج و نکات مربوط به آن
همانطور که گفته شد بازی شطرنج یکی از بازی های کهن در تاریخ است که امروزه نیز طرفداران بسیاری دارد. این بازی دو نفره بر روی یک صفحه شطرنجی با 64 خانه که متشکل است از 32 خانه سفید و 32 خانه سیاه انجام می‌شود. همچنین این ورزش رزمی و ذهنی با استفاده از 32 مهره ی بازی می‌شود؛ 16 مهره ی سیاه و 16 مهره ی سفید.
این مهره ها با نام هایی مانند: سرباز(پیاده)، شاه، وزیر، فیل و رخ شناخته می‌شوند. هر یک از این مهره ها دارای قوانین خاص و مربوط به خود می‌باشند. همچنین نحوه ی حرکت و جنبش نیز در این مهره ها نیز متفاوت می‌باشد.
واژه ی شطرنج مشکل از دو قسمت شط به معنای چوب یا تخته و رنج به معنای رنگ می‌باشد. به طور کلی معنای این واژه تخته ی رنگ شده می‌باشد. اگر بخواهیم در ارتباط با تاریخچه ی این بازی صحبت کنیم می‌بایست گفت که قدمت بازی شطرنج به حدود 1500 سال پیش باز می‌گردد.
قدمت این بازی به سده شش میلادی و در قسمت شرقی هندوستان می‌رسد و در دوران حکومت خسرو انوشیروان ساسانی بازی شطرنج به ایرانیان معرفی شد. لازم به ذکر است هند در آن زمان قسمتی از خوزستان کشور ایران بوده است. پس از گذشت سالیان سال این بازی جهانی شد و در قسمت هایی از اروپا نیز شناخته شد. و اما سرانجام در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم فدراسیون جهانی شطرنج افتتاح شد.
کیش و مات شطرنج چطور اتفاق می‌افتد؟
شاید شما نیز شنیده باشید که فلانی در بازی شطرنج کیش و مات شده و اما کیش و مات شطرنج چیست؟ و چه زمانی رخ می‌دهد در ادامه ی این قسمت با همراه باشید تا با آن آشنا شوید.
همانطور که در قسمت های قبلی این مقاله نیز گفته شد بازی شطرنج دارای قوانین و مقررات خاص خود می‌باشد. این قوانین و مقررات شرایط و حالاتی را در بازی شطرنج ایجاد می‌کنند که می‌بایست طبق آن مهره ها را به حرکت درآورد. یکی از این حالات مهم که در بازی شطرنج رخ می‌دهد حالت کیش و مات است. این حالت مربوط به مهره ی شاه در بازی شطرنج می‌باشد.
در قسمت های قبل شما را با انواع مهره ها در شطرنج آشنا کردیم که یکی از آنها مهره ی شاه بود. مهره ی شاه یکی از مهم ترین و حیاتی ترین مهره ها در بازی می‌باشد. این مهره در واقع ضعیف ترین مهره است زیرا تمامی مهره ها برای دفاع از این مهره در زمین بازی به حرکت در می‌آیند. مهره ی شاه تنها قادر به حرکت در یک خانه و اما در تمامی جهات مجاور می‌باشد.
اما این مهره تنها در صورتی که مورد تهدید و یا حمله ی مهره های حریف قرار بگیرد می‌بایست حرکت نماید. به این موقعیت در بازی شطرنج کیش می‌گویند.
و اما در اینجا این سوال مطرح می‌شود که کیش و مات شطرنج چیست؟ توجه نمایید که در صورتی که مهره ی شاه نتواند به هیچ سمتی حرکت کند زیرا باز هم در آن موقعیت توسط مهره های حریف کیش می‌شود و سایر مهره ها نیز نتوانند جلوی کیش شدن مهره ی شاه را بگیرند؛ آن بازیکن در اصطلاح کیش و مات یا شاه مات شده است.
در این لحظه و در صورتی که بازیکن نتواند خود را از حالت کیش و مات خارج نماید بازنده ی بازی شده است. و بازی شطرنج در این موقعیت به پایان خواهد رسید.
ریشه ی واژه ی کیش و مات شطرنج چیست؟
در قسمت قبل به این سوال پاسخ دادیم که کیش و مات شطرنج چیست؟ و اما یکی دیگر از سوال هایی که ممکن است ذهن شما را مشغول کرده باشد این است که ریشه ی واژه ی کیش و مات شطرنج چیست؟ و از کجا آمده است؟
واژه کیش و مات یا همان شاه مات از زبان فارسی برگرفته شده است. در زبان فارسی این واژه به معنای شاه مات یعنی شاه شکست خورده و یا شاه مورد حمله قرار گرفته می‌باشد. لازم به ذکر است در برخی از منابع آمده است که واژه ی مات را به زبان عربی برگردانده اند و عقیده ی آنها این بوده است که چون بازی شطرنج از طریق جهان اسلام وارد اروپا شده است می‌بایست آن را به عربی برگرداند.
از آنجایی که واژه ی مات در زبان عربی به معنای مرده می‌باشد آنها واژه‌ی شاه مات را شاه مرده معنی کردند. در صورتی که این تعبیر کاملا غلط می‌باشد.
راه های فرار از کیش و مات شطرنج چیست؟
حال که دانستید کیش و مات شطرنج چیست؟ در این قسمت قصد داریم به طور مختصر به راه های عبور از کیش و مات شطرنج بپردازیم. به طور کلی راه های عبور از مرحله ی کیش و مات در بازی شطرنج 3 راه می‌باشد که در زیر به آنها می‌پردازیم.
-
حرکت دادن مهره‌ی شاه:
و اما اولین راه فرار کیش و مات شطرنج چیست؟ بدون شک اولین راهی که به ذهن هر فرد می‌رسد حرکت دادن مهره ی شاه است. این مهره در تمامی جهات میتواند تنها یک خانه حرکت کند. در صورتی که این حرکت مهره ی شاه را از حالت کیش خارج کند می‌بایست انجام شود.
-
گرفتن مهره ی تهدید کننده ی حریف:
یکی دیگر از راه های فرار گرفتن و یا در اصطلاح زدن مهره ی تهدید کننده‌ی حریف است. شما می‌توانید در صورت امکان مهره ی تهدید کننده را با هر یک از مهره هایی که بتوانید بزنید.
-
گذاشتن مانع در مسیر مهره تهدید کننده ی حریف:
و در نهایت در صورتی که هیچ یک از راه های بالا امکان پذیر نبود می‌توانید با استفاده از هر یک از مهره ها مسیر مهره‌ی تهدید کننده را ببندید و از کیش فرار کنید.
تمامی راه های گفته شده از روش های فرار از کیش بودند که در صورت انجام شما را از کیش و مات و باخت در شطرنج نجات می‌دهند.
برای پرسیدن سوالات خود می‌توانید با کلبه تخته نرد تماس بگیرید.